ใส่แมสก์หรือหน้ากากอนามัย แล้วทำไมสิวขึ้น?

ในยุคปัจจุบันที่มีการระบาดของไวรัส Covid-19 จำเป็นจะต้องสวมหน้ากากอนามัยเพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัส แต่เมื่อต้องใส่เป็นประจำทุกวันนั้น ก็ทำให้เกิดปัญหาผิวตามมา หนึ่งในปัญหาที่พบบ่อย คือสิวนั่นเอง

ใส่แมสก์(Mask) หรือหน้ากากอนามัย แล้วทำไมสิวขึ้น  ต้องทำอย่างไรไม่ให้เป็นสิวคะ?
วันนี้หมอจะมีคำแนะนำมาฝาก ในการดูแลผิวหน้าให้สวยใสไร้สิว แม้จะต้องใส่หน้ากากอนามัยทุกวัน

ในยุคปัจจุบันที่มีการระบาดของไวรัส Covid-19 นั้น ส่งผลกระทบต่อทุกคนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ต้องปรับเปลี่ยนวิถีการดำรงวิถีชีวิตใหม่ (New normal) และมีความจำเป็นจะต้องสวมหน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
แต่เมื่อต้องใส่เป็นประจำทุกวันนั้น ก็ทำให้เกิดปัญหาผิวตามมา หนึ่งในปัญหาที่พบบ่อย นั่นก็คือ สิว ซึ่งจะพบบริเวณคางและแก้ม บริเวณที่ใส่หน้ากากอนามัยนั่นเอง

ปัญหา “สิว” จากหน้ากากอนามัยนี้มีสาเหตุจากอะไร และมีวิธีการป้องกันอย่างไรบ้าง?
เริ่มที่สาเหตุของการเกิดสิวเวลาใส่หน้ากากอนามัย นั้นมีหลายปัจจัย เช่น

1. การเสียดสีของของหน้ากากอนามัยกับผิวหน้า โดยเฉพาะเวลาที่เราพูดคุย จะมีการขยับของใบหน้า หรือการจับขยับหน้ากากอนามัยอยู่บ่อยๆนั้น เป็นปัจจัยทำให้ก่อเกิดสิวได้ 

 
อธิบายกลไกการเกิดสิวที่มาจากหน้ากากอนามัย จะคล้ายกับในกลุ่มนักกีฬาบางชนิดที่ต้องสวมหมวก หรือสังเกตคนขับรถมอเตอร์ไซด์ที่ใส่หมวกกันน๊อค จะเกิดสิวบริเวณหน้าผาก หรือสายรัดคาง บริเวณที่เสียดสีนั่นเอง เนื่องจากเวลาที่ใส่หน้ากากอนามัยนั้น แมสก์จะติดสัมผัสกับผิวหน้าเรา เหมือนเกราะที่ปิดกั้นการระเหยของเหงื่อและน้ำมันที่สร้างจากผิวของเรา รวมทั้งอาจมีน้ำลายที่มาติดที่แมสก์ จากการพูดหรือจามด้วย ไปกระตุ้นให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน และทำให้เกิดสิวขึ้น

ยิ่งถ้าเวลาอากาศร้อนมากๆ ร่างกายมีการสร้างเหงื่อและน้ำมันออกมาจากผิวมากขึ้น ทำให้ยิ่งอับชื้นมากขึ้น ฝุ่นละอองก็มาเกาะง่ายขึ้น แบคทีเรียก็จะมีการเพิ่มจำนวนและเติบโตขึ้นที่รูขุมขนมากขึ้น ทำให้เกิดสิวทั้งอุดตันและอักเสบตามมาได้ง่ายขึ้น

จึงแนะนำว่าขณะที่ใส่หน้ากากอนามัย เราไม่ควรพูดคุยหรือขยับหน้ากากอนามัยบ่อยๆ หากเป็นไปได้ ให้อยู่ในสถานที่ที่มีอากาศเย็นสบาย พยายามเลี่ยงอากาศที่ร้อนอบอ้าว การรักษาความสะอาดของหน้ากาก หากใช้หน้ากากชนิดที่ทำจากผ้า ก็ควรทำความสะอาดเป็นประจำทุกวัน ด้วยผลิตภัณฑ์สบู่ที่ไม่ก่อการระคายเคืองต่อผิว หรือน้ำยาซักผ้าที่อ่อนโยน (hypo-allergenic) ไม่มีน้ำหอม และผลิตจากผ้าที่ไม่ค่อยระคายผิว แนะนำเป็นผ้าคอตตอน ซึ่งมีผิวสัมผัสนุ่มและคุณสมบัติระบายอากาศได้ดี หรือหากใช้หน้ากากอนามัย ก็ควรจะเปลี่ยนทุกวัน หรือเปลี่ยนทันทีเมื่อเริ่มรู้สึกว่าสกปรก  

2. การใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับใบหน้า หากครีมหรือเครื่องสำอางที่ใช้นั้น มีส่วนผสมของน้ำมันหรือสารที่ก่อให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน จะยิ่งเป็นปัจจัยก่อให้เกิดสิวง่ายมากขึ้น 

ข้อแนะนำจากคุณหมอ ให้เลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีส่วนผสมของสารก่อสิว, การอุดตัน ซึ่งจะมีคำว่า ” non-comedogenic, non-acnegenic หรือ oil free “ อยู่ที่ฉลากของผลิตภัณฑ์ และเมื่อกลับถึงบ้าน ควรรีบทำความสะอาดผิวหน้าอย่างถูกวิธีและใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวอย่างอ่อนโยน ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เพื่อชำระเครื่องสำอาง, สิ่งสกปรกและความมันส่วนเกินออกจากผิวหน้า

3. สิวเกิดจากปัจจัยความเครียด ที่อาจเป็นผลกระทบจาก Covid-19 หรือการพักผ่อนไม่เพียงพอ นั้นก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้สิวเห่อขึ้นได้ด้วย แต่จะไม่ให้เครียดเลย นั้นก็คงยาก เพราะทุกคนก็ได้รับผลกระทบจาก Covid-19

สรุปวิธีการป้องกันสิวจากการใช้หน้ากากอนามัย

1. ระยะเวลาในการใส่หน้ากากอนามัยนั้น ถ้าเป็นไปได้แนะนำให้มีช่วงพัก หรือถอดหน้ากากอนามัยออกจากผิวหน้าบ้าง อย่างน้อย 10-15 นาที ทุกๆ 4 ชั่วโมงในพื้นที่ปลอดภัยจากการติดเชื้อ เช่น ห้องส่วนตัว หากอยู่ในห้องคนเดียว ขับรถคนเดียว หรือห่างจากผู้คน อย่างน้อย 2 เมตร ก็สามารถถอดหน้ากากอนามัยให้ผิวหน้าได้ระบายอากาศ แต่หากเป็นที่ชุมชนนั้น อย่างไรก็ตามห้ามถอดหน้ากากอนามัยโดยเด็ดขาด เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัส Covid-19
2. งดผลิตภัณฑ์หรือเครื่องสำอางค์ที่ก่อให้เกิดการอุดตัน หรือ อาจงดแต่งหน้าบริเวณที่ใส่หน้ากากอนามัย อาจจะแต่งแค่คิ้ว หรือตาก็เพียงพอ เป็นการประหยัดเครื่องสำอางค์ไปในตัว เพราะแต่งแก้มปากไปยังไง ก็ยังใส่หน้ากากอนามัยปิดอยู่ดี
3. การล้างหน้าโดยใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวอย่างอ่อนโยน ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เพื่อชะล้างน้ำมันส่วนเกิน และสิ่งสกปรกบนใบหน้า การใช้ครีมบำรุงผิวบำรุงผิว ที่ไม่ก่อการอุดตัน อาทิเช่น oil free , non comedogenic
4. เปลี่ยนหน้ากากอนามัย หรือทำความสะอาดหน้ากากแบบผ้าเป็นประจำทุกวัน 

วิธีป้องกันสิว นั้นไม่ใช่เรื่องไม่ยากเลย แต่หากเกิดสิวแล้ว วิธีการรักษาสิวจากหน้ากากอนามัย โดยทั่วไปคล้ายกับการรักษาสิวทั่วไป หากเป็นสิวแล้ว แนะนำให้ปรึกษาแพทย์และรักษาสิวอย่างถูกวิธี เนื่องจากหากปล่อยให้มีการอักเสบแบบรุนแรงนั้น ก็จะยิ่งใช้เวลาในการรักษามากขึ้น  รวมทั้งทำให้เกิดรอยแดง รอยดำ และแผลเป็นจากสิวตามมาได้

ด้วยความห่วงใยจากหมอ และโรงพยาบาลเมดพาร์ค
ขอให้ทุกคนมีผิวสวย สุขภาพแข็งแรง
การ์ดไม่ตก “ใส่mask ล้างมือ รักษาระยะห่างทางกายภาพ” กันเพื่อความปลอดภัยจาก Covid-19

บทความโดย
พญ. นัทธมน บวรสถิตชัย
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านตจศัลยศาสตร์ และผิวหนังด้านความงาม

Credit

• https://www.medparkhospital.com/content/acne-from-mask